Gustave Norgastraat 27, 1140 Evere:
Het Medische Huis van Evere

We zijn eind 1871, midden in de nacht. Laurent D. is in het Medische Huis van Evere als "krankzinnige" gecategoriseerd. In een vlaag van woede, vermoedelijk veroorzaakt door zijn kamergenoten, doodt hij twee van hen op gewelddadige wijze. De dramatische gevolgen van deze gewelddadige schermutseling leiden tot een gerechtelijk onderzoek. Een onderzoek dat een lange reeks tekortkomingen in het beheer van het asiel aan het licht brengen, dat eerder als modelinstelling werd geprezen. Hier is een samenvatting van de zaak:

Reeds enkele jaren benadrukken de diverse instanties die verantwoordelijk zijn voor het toezicht op de asielen van het land het betreurenswaardige en onmenselijke beheer van Evere met de minister van Justitie. De directeur van het asiel stelt verbeteringsmaatregelen steeds uit, ondanks meervoudige waarschuwingen. De minister overwoog al om dit medische huis te sluiten toen de procureur des_Konings van het Brusselse gewest in december 1871 hem informeert dat een onderzoek geopend is geweest om de dubbele moord te onderzoeken die zich daar had voorgedaan. Dit onderzoek brengt de volledige omvang van de problemen die het asiel teisteren aan het licht en de minister besluit om uiteindelijk het asiel te sluiten. Het onderzoek wordt publiek gemaakt en de resultaten baren de burgers zorgen.

De zaak word al snel een soort gerechtelijke soap en ontwikkelt zich al even gauw in één groot schandaal. Het wordt meteen duidelijk dat een simpele gerechterlijke veroordeling nooit voldoende kan zijn. De krankzinnigenartsen grijpen dan de gelegenheid om problemen aan te kaarten die ze al eerder hadden gerapporteerd en die bevestigd werden door de waargenomen misbruiken in Evere. Liberaal georiënteerde politici proberen dan een ambitieuze hervorming op gang te brengen, die tot doel zou hebben de staat verantwoordelijker te maken voor de geesteszieken.

Ten gevolge van wat al snel de 'Evere-zaak' wordt genoemd, werd op 28 december 1873 een nieuwe wet aangenomen. Deze probeerde de controles van de asielen te versterken en legde ook een classificatie van patiënten op tussen 'vreedzaam, geagiteerd, onhygiënisch ". Dit wetgevingskader blijft grotendeels geldig tot de jaren 1960!

Het huis bestaat blijkbaar nog steeds en is nu een raam en deur winkel.

René Bartholemy